Hallo Bandoeng
Hallo Hallo Bandoeng
In ons archief troffen we, bij het zoeken naar iets anders, dit artikel uit de NRC van 24 oktober 2011, inhoudende weer een andere kijk op ‘de Oost’.
Geluidfragmenten aan de rechterzijde van dit artikel beschikbaar. red. JWU
Nacht over Java (song)
Het Indonesisch volkslied: Indonesian Raya
Halo Halo Bandung (authentiek)
Bezoek PHOHI 1933:
De leiding van de Philips Omroep Holland Indië PHOHI brengt een bezoek aan en laat zich voorlichten over de technische details van een korte golf omroepzender. De groep heren gaat het gebouw binnen en krijgt vervolgens uitleg over o.a. watergekoelde hoog vermogen zendbuizen (door Dr. A. Philips), hoogfrequent versterkers, en drie-fasen gelijkrichters door Dr. C.J.K. van Aalst met statement over doel en werkwijze van PHOHI .
Nederlands-Indië kende twee officiële omroepen: de Philips Omroep Holland Indië (Phohi), die via de korte golf programma’s vanuit Nederland verzond, en de Nederlands-Indische Radio Omroep Maatschappij (Nirom), die in de kolonie zelf actief was. Tussen deze twee omroepen bestonden zakelijke en programmatische afspraken, die in de loop van de tijd echter in ruzie ontaardden. In dit boek staat het beleid van de Indische regering ten aanzien van de omroep centraal. Na een inleidend hoofdstuk over de andere media in de voormalige kolonie, wordt het ontstaan van de Phohi beschreven. Daarna is de ontwikkeling van de radio-omroep in Nederlands-Indië aan de beurt: de uitgangspunten van de Indische regering, de beoogde luisteraars, de discussie in de Volksraad, de bemoeienis vanuit Nederland en de afscherming daartegen in Nederlands-Indië.
- Ook de bedrijfsmatige ontwikkeling van de Nirom komt aan bod: de zenders en studio’s, de omroepbladen, de programma’s, de luisteraars en hun waardering voor de uitzendingen. Bijzondere aandacht krijgt het ontstaan van een Oosterse omroep uit de Nirom, door de Nederlands-Indische overheid gestimuleerd in de hoop dat de Indonesische zelfwerkzaamheid de aandacht zou afleiden van nationalistische activiteiten. De Nirom ging ten onder bij de Japanse inval. De Nederlandstalige radio, na de oorlog voor een deel overgenomen door militairen, werd een instrument van de Regerings Voorlichtings Dienst. Wel ontstond er nog een samenwerking tussen Nederlanders en Indonesiërs in de Radio Omroep In Overgangstijd (ROIO), maar na de onafhankelijkheid ging ieder zijn eigen weg.
Nederlandse uitzendingen werden, begin jaren vijftig, nog slechts uitgezonden in het programma voor minderheden van de Radio Republik Indonesia. Ten tijde van de crisis om Nieuw Guinea verstomde het Nederlandse geluid voorgoed.
Meer lezen over de PHOHI : Klik op URL “HET SPEL OM DEN INDISCHE ZENDER”
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB21:040950000:pdf
PHOHI Zendstation in Huizen(1928). Smit Transformatoren Slikkerveer
GEDICHT
Radio Kootwijk, 20 september 2015
Bij een bezoek aan het Energie Pop-Up museum op zondag 20 september 2015 troffen we onderstaand gedicht aan in het voormalig kortegolf zendstation gebouw A te Radio Kootwijk.
De grijze klankschaal –art deco-
zwijgt als een sfinx die nooit meer zon verwacht,
in tongen spreekt, noch raadsels zendt.
Een crypte voor gestorven woorden, een kathedraal
zonder gelovigen of gebed.
Ooit wikkelden antennedraden
zich als koperen zwachtels
om familieleed.
Wat eens verbond is nu ontbonden.
De echo is versteend
van lang verweesde ouders, vergeefse minnaressen,
onwetend van
inheemse lust en ziektes van hun Jan.
Elf gulden per minuut.
Hij huilde bij het horen van hun stem
en stamelde wat onbeholpen woorden.
‘Is alles goed? Hoe is het weer?’
‘Ik mis je zo’ is immers theatraal
en al te vaak een leugen.
Ze zeiden hem dat vader ziek was, heel erg ziek
en dat de hond was overreden.
De buitenaardse vinger is voorgoed verstomd.
Geen vogel vliegt naar Bandoeng.
Geen vogel keert nog terug.
Laurens Hoevenaren
PHOHI